از من بپرسید!

حقیقت اینه که دنیا پر از سوالای بی جوابه و من دربه در دنبال پیدا کردن جواب این سوالام، این وبلاگ رو درست کردم تا با هم دنبال جوابای سوالای بی جواب بگردیم

۴ مطلب در دی ۱۳۹۸ ثبت شده است

سینمای میرکریمی 2

پیش از این و در این پست درباره ی سینمای میرکریمی نوشتم ، اما بنظرم سید رضا میرکریمی انقدر سینماگر قابل اعتنایی هست که حرف های زیادی دربارش مغفول مونده باشه.

این پست رو پس از دیدن سه فیلم قصر شیرین ، زیر نور ماه و خیلی دور خیلی نزدیک در چند هفته ی اخیر می نویسم و قصد دارم ، از درون این سه فیلم ، به تعریف دقیق تری از مختصات سینمای میرکریمی برسم.

همین اول کار بگویم ، میرکریمی و سینمایش را دوست داشته باشیم یا نه ، از نظر بنده (که قطعا همچین هم مهم نیست) میرکریمی یکی از معدود کارگردانان ایرانی است که مدیوم سینما را می شناسد و با زبان تصویر صحبت می کند. دلیل علاقه ی برخی از فستیوال های خارجی به آثار او نشات گرفته از همین مساله است.

البته بدون شک یکی دیگر از مهمترین دلایل توجه فستیوال ها به آثار میرکریمی ، مضامین جهانی آثار او است. حتی در یکی از ایرانی ترین فیلم های او ، یعنی زیرنور ماه که داستان طلبه ای است مردد که آیا لباس روحانیت بپوشد یا نه؟طلبه در راه پاسخ دادن به این تردید ، درگیر یک سفر می شود که او را با نقاط دیگری از شهر و زندگی آشنا می کند.

تردید یکی از جهان شمول ترین معانی جهانی است و این فیلم ، یکی از مهمترین فیلم های میرکریمی است. البته منظورم از تم جهانی ، گرته برداری صرف از جهان بینی غربی نیست. اتفاقا این فیلم حول یک  تردید کاملا ایرانی  می گردد و این مساله ای است که این فیلم و به طور کلی سینمای میرکریمی را مهم می کند.

در فیلم خیلی دور خیلی نزدیک با استفاده از آنالوژی بین اتفاقاتی که در دنیای ستاره ها و اتفاقاتی که در دنیای انسان ها می افتد ، فیلم تلاش می کند به ما بگوید که چطور خدا به دکتر عالم کمک می کند.

مشکل فیلم دقیقا اینجاست.  منظورم نقدی است که برخی منتقدان به میرکریمی می کنند که رفته رفته آثار او از ایران دور می شوند و دیگر نقطه ی قوت ایرانی بودن  در فیلم های او کمتر دیده می شود نیست.

منظورم ، این نگاه معصومانه در آثار اوست. آثاری که شاید به دلیل زمان ساختشان ، انقدر ساده دلانه به دنیا نگاه می کنند. نگاهی که برای مخاطبی که امروز سینمای دنیا را نگاه می کند ، حتی  در فیلم های انیمیشن بچه ها هم پیچیده تر دنبال می شود.

هرچند که آثار اولیه ی میرکریمی امروز برای مخاطبان جوان لوس و بی مزه هستند ، اما قصر شیرین ، جدیدترین اثر میرکریمی ، کمتر این ضعف را در خود دارد. میرکریمی روز به روز از آن نگاه ساده ، به نگاه پیچیده تری رسیده است. اما راستش مشکل هنوز باقی است.

ریشه مشکل عمیق تر از این هاست.

میرکریمی درک درستی از تکنولوژی ندارد. نگاه کنید به کارکرد تبلت در فیلم قصر شیرین و کارکرد آیفون در یه حبه قند.

در فیلم خیلی دور خیلی نزدیک هم خود خودروی بنز چنین کارکردی دارد.

شاید میرکریمی در ظاهر مدرن شده و نگاه غربی تری به دنیا و زندگی دارد و حتی تصورم این است که اگر می خواست امروز زیرنور ماه را بسازد ، نشان نمی داد که قهرمانش در نهایت معمم می شود.

اما هنوز که هنوز است ، میرکریمی در برخورد با پدیده های مدرن ،در برخورد با تکنولوژی بی سوادی خود را نمایان می کند.

ایکاش این تاکید روی تکنولوژی را در فیلم هایش نداشت ، حتی با رنگ سبز هدفون در فیلم قصر شیرین ، می خواهد فوکوس نگاه را به سمت تکنولوژِی جلب کند و عجیب ، بی سوادی و عدم شناخت او و حتی بسیاری از منتقدان او در این مساله رخ می نماید.

قصر شیرین فیلم متوسطی است که فیلمنامه ی به لحاظ تکنیک ، بی نظیری دارد.اطلاعات کاملا قطره چکانی و عموما در کنش ها (نه در دیالوگ) داده می شود ، اما کارگردان به یک اصل مهم که خودش در ابتدای فیلمسازی اش خیلی به آن پایبند بود ، بی توجه است.

آیا ما به ازاهای شخصیت های فیلم در دنیای واقعی ، این گونه عمل می کنند؟ آن ها  انقدر رمز آلود حرف می زنند و سخت اطلاعات می دهند؟

در کل ، میرکریمی و آثارش را دوست داشته باشیم یا نه ، او صاحب سینمایی یکتاست که در ایران امروز ، همین هم غنیمت است.


این یادداشت رو بیشتر نوشتم تا بتونم کمی تمرکز کنم ، وگرنه این نوشته هیچ ارزش دیگری ندارد.

زیر فشار انواع و اقسام خبرها ، نه تنها دوستام  ، حتی خودم هم سخته برام تمرکز کردن. برای همین سعی کردم با این کار تمرین کنم که ذهنم رو مرتب کنم تا بتونم به باقی کارام برسم.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
سعید مولایی

خسته شده

انقدری این روزها درگیر اخبار بد و تنش زا هستیم (و این دوستمون هست) که دیگه وااااقعا نمی دونه چیکار کنه.

بهم می گفت :

من سال هاست اخبار (به معنای سنتی اش از تلویزیون و رادیوگرفته تا کانال تلگرام و ... )  رو دنبال نمی کنم و به این مساله افتخار هم می کنم. چه بسا ترجیح میدم با عقب افتادگانی که هنوز تصور می کنند با دانستن اخبار چیزی به خودشون اضافه می کنند ، کوچکترین رابطه ای نداشته باشم و حتی المقدور پس از دیدن این جلبک های متکلم ، آداب پاکسازی رو پیشه بگیرم تا بتونم جهالت این افراد رو از خودم دور کنم (مودبانه و در لفاف ترین شکل ممکن دارم تلاش میکنم بگم ، دلیل این ادبیات عجیبم اینه)

ولی خلاصه که باز میرم دانشگاه ، روو در و دیوار این دری وری ها رو می بینم ، گروه های تلگرامی رو چک میکنم ، پر از این خزعبلاته و حتی کافه هم که میرم یا کافه من درباره ی این دری وری ها به حرفم می گیره یا در خوشبینانه ترین حالت بغل دستی هام در کافه مشغول این دری وری ها هستن .

توو خونه موندن هم برای من ، عین افسردگی و جنونه .

بدتر از همه اینه که در تاکسی بدلیل رانندگی بسیار خوب عزیزان احساس امنیت جانی ندارم و در مترو ، اگر از فشار و بوی بد سالم بمونم ، باید باز این خزعبلات رو تحمل کنم.

واقعا دیگه نمی دونم باید سر به کدوم بیابونی بزارم

 

بنظرتون باید به این دوستم چی بگم و چه پیشنهادی بدم؟ اگربراتون کمک کننده است باید بگم این دوستمون یه مدته گفته هدفون نزاره و کمی بیشتر با دنیا در ارتباط باشه .

 

 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
سعید مولایی

داستان کوتاه

نصف یک بطری حاوی یک مایع سفید رنگ رو یک جا خورم و با دستم اطراف دهنم رو پاک کردم.
خیلی وقت بود که آروم و قرار نداشتم
یه کابوس دست از سرم برنمی داشت
داشتم تنها توی جنگل قدم میزدم 
با یه تفنگ روی دوشم
اما عجیب ترین بخش داستان حتی این نبود که من ، چرا پا تووی یکی از ناشناخته ترین جنگل های دنیا گذاشتم.
دلیلش معلومه
دلیلش اینه که اون چند کیلومتر راه اومده بود و نصف گله ی گوسفندام رو قلع و قمع کرد. 
عجیب ترین بخشش آینده بود.
آینده ای که یه بطری حاوی یک مایع سفید رنگ جلوی تلویزیون 14 اینچ کهنه ام در اتاق نشیمن لم داده و داره تلویزیون تماشا میکنه.
به پرسه زدنم ادامه میدم ، خوب میدونم  که چیزی که دنبال شکارشم باید یه جایی همون اطراف باشه.
اون قدرتمنده
همه ازش میترسن
همینه که باعث میشه نتونم تحملش کنم 
چنتا آهو ، از فاصله ی دور می بینن ام و پا به فرار میزارن. با وجود اینکه باید مطابق همیشه برم سراغ شکار اونا ، ولی انگار یه چیزی ، منو به سمت شکار اون می بره. 
از لابه لای شاخه ها سایه اش رومی بینم. آره خودشه ، با همون اعتماد به نفسی که همه ازش حرف میزدن، داره پرسه میزنه. می تونم صدای نفس کشیدنش رو هم بشنوم. 
داره آروم نفس می کشه. 
باید کمین کنم. به هیچ وجه نباید منو ببینه. 
داره نزدیک تر میشه ، دیگه تقریبا فاصله ای باهم نداریم. 
می تونم غرور رو تو چشاش ببینم. 
می تونم ببینم که اگه شکارش کنم ، می تونم  تنها پادشاه این جنگل باشم.
با یک جست از کمین خارج میشم
چشم توو چشم میشیم
ترس رو توو چشاش میخونم
نباید امونش بدم
یه لحظه تعلل کنم تمومه کارم
و
شکارش کردم
هیچی به جذابیت این نیست که داخل قلمرویی که فقط تو پادشاهشی پرسه بزنی و هرجایی دلت می خواد لم بدی.
خصوصا اگر روی زمین ، بطری نوشیدنی سفیدی ریخته شده باشه که متعلق به قربانی ات بوده.
من لیون ام.
در حوالی یک جنگل در حومه ی ژوهانسبورگ زندگی میکنم
و اون روز توسط یک شیر خورده شدم!

 

سعید مولایی

آذر 98

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
سعید مولایی

بزم رزم

بلاخره و پس از مدت زمانی نسبتا زیاد از زمان ساخت و نمایش مستند بزم رزم در گروه هنر و تجربه ، دی وی دی نمایش خانگی فیلم وارد بازار شد.

این مستند خوب که در زمان ساخت جوایز زیادی از جشنواره های داخلی گرفت و در اکران هم موفق بود ، داستان موسیقی از سال 57 تا 67 رو روایت می کنه. داستان سال هایی که کشور درگیر انقلاب و جنگ بود. تا به حال یادداشت های متعددی درباره ی این فیلم منتشر و از جنبه های مختلفی به فیلم پرداخته شده. اما در این یادداشت تلاشم رو می کنم که به نکات کمتر گفته شده درباره ی این مستند بپردازم:

خود موضوع ، موسیقی زمان جنگ است ، در نتیجه موسیقی پر ریتم در سرتاسر فیلم جاری است و یکی از دلایل ریتم خوب فیلم ، خود موضوع است. به این معنا که مصاحبه/ موسیقی ، مصاحبه /موسیقی و مصاحبه /موسیقی ساختار فیلم را شکل می دهد. اما موسیقی و به طور کلی آرشیو ، به قدری با مصاحبه در هم تنیده است که یک شاکله ی کاملا منسجم را پدید آورده است.

نکته ی بسیار مهم دیگر در خصوص این فیلم ، تصاویر ، فیلم ها و صداهای آرشیوی آن است که نشان دهنده ی حجم حیرت انگیز تحقیق و پژوهش مستند است. این آرشیو جذاب ، به دلیل اینکه دربسیاری از موارد برای افرادی که آن دوران را به چشم دیده اند نوستالوژیک است ، باعث اقبال هرچه بیشتر مخاطب می شود.

حربه ای که کارگردان برای پرکردن جاهای خالی فیلم استفاده کرده ، بهره بردن از یک راوی است که هرچند بنظر وجودش برای لحظاتی الزامی می رسد ، اما کلا شخصیتی پا در هواست که در برخی فصل ها هست و در برخی فصل ها نیست.

هرچند که فیلم ضربه ی اصلی اش را از نوع موضوعش می خورد که خب طبیعتا قرار نیست  در پایان به جای خیلی خاصی برسیم و یک مطلب غافلگیرانه را بفهمیم ، اما استفاده از طنز درونی بسیاری از پلان ها مشکل پیش  نرفتن  فیلم را تا اندازه ی زیادی قابل تحمل می کند.

نوع کات زدن ها که در بسیاری از موارد افراد جواب هم را می دهند یا استفاده خوب از تصاویر آرشیوی ، مثلا تصویر کنسرتی که پس از اتمام آن همه تکبیر سر می دهند ، همه طنز درونی جذابی ایجاد می کنند که برعکس بسیاری از مستند های ضعیف ، ناشی از زور زدن کارگردان برای گرفتن خنده از مخاطب نیست.

فیلم از فصل بندی برای جدا کردن بخش های مختلف به لحاظ موضوعی استفاده می کند و با استفاده از آن می تواند برخی فصل ها را به شادی و برخی فصل ها را به غم اختصاص دهد. یکی از مزیت های اصلی فیلم هم این است که بر خلاف فیلم هایی که برای رسانه های خارجی ساخته می شوند و فقط از غم ها و بدبختی های جنگ می گویند و تصویر سیاهی ارایه می دهند ، از شور مردم در آن سال ها برای دفاع از میهنشان می گوید. اما برخلاف رسانه های مجیز گوی (بخونید پاچه خوار) داخلی که فقط از خوبی های جنگ هشت ساله به شکل احمقانه ای می گویند ، فیلم راه میانه ای انتخاب می کند و سعی می کند از هر دو بگوید که شاید باید از دید بلند مدیران روایت فتح در زمان ساخت مستند تقدیر کرد.

در نهایت ، آخرین نکته ی گفته نشده درباره ی این مستند را در لوگو تایپ های ویژه ی آن می بینم.لوگو تایپ های جذابی که تا اندازه ای هم پیچیده طراحی شده اند ، به این معنا که در همان لحظه ی اول نمی توان آن ها را خواند و باید کمی فکر کرد و حروف را با دقت نگاه کرد تا اسم افراد خوانده شوند و لوگو تایپ ها کاملا فکر شده در زمان های معینی روی تصویر نقش می بندند و همین طوری الکی روی تصویر نمی آیند.

دیدن این مستند زیبا رو به همه ، علی الخصوص به متولدین پیش از دهه هفتاد پیشنهاد می کنم.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
سعید مولایی