از من بپرسید!

حقیقت اینه که دنیا پر از سوالای بی جوابه و من دربه در دنبال پیدا کردن جواب این سوالام، این وبلاگ رو درست کردم تا با هم دنبال جوابای سوالای بی جواب بگردیم

۳ مطلب در خرداد ۱۳۹۹ ثبت شده است

مستند فالگوش

کرونا هر خیر و برکتی که نداشت، باعث شد یه عالمه کتاب و فیلم و تور مجازی موزه ها به رایگان در دسترس مردم قرار بگیره. (صدقه سری این قضیه قبلا درباره ی تاتر سالگشتگی نوشتم)

جشنواره فیلم برلین هم به همین مناسب، ده روز رو به مرور سینمای ایران اختصاص داده. بسیاری از فیلم هایی که نشون دادن رو از هرجایی میشه دانلود کرد و دید.

ولی چندتاشون تا حالا در دسترس عموم نبوده. مثلا مستند فریاد رو به باد که در این پست هم یادداشتی دربارش نوشته بودم.

یکی از بهترین فیلم هایی که در این چند وقته دیدم، بدون شک مستند فالگوشه. آرشیو بی نظیر با یک تدوین خوب و یک روایت درست تونسته خوانشی از انقلاب و از قاب سینما، دوربین ها و راش ها برامون تعریف کنه که بسیار جالبه.

فالگوش یک مستند مستقله و انصافا جهت گیری آشکار سیاسی نداره، چیزی که در دنیای فیلم مستند کمتر پیدا میشه.

 اگر  علاقه ای به دیدن روایت های کمتر گفته شده از انقلاب ۵۷ دارید، فالگوش رو به هیچ وجه از دست ندید. محمد رضا فرزاد که اینجا درباره ی مستند گو و گور ازش نوشته بودم، در پژوهش و گسترش روایت های آرشیوی از اون دوره ی ایران، بی نظیره و از متن و فیلمنامه ی چفت و بست دارش، می شه فهمید که چرا برلین این فیلم رو انتخاب کرده.

پانوشت: برای دیدن فیلم ها به قند شکن! مجهز باشیدwink

۱ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
سعید مولایی

سریال سرباز

در سال های اخیر، معمولا سریال شبکه سه پرمخاطب ترین یا حداقل دومین سریال پرمخاطب تلویزیون در ایام ماه رمضان میشد. اما امسال نشد! این مساله و یه عالمه انتقادی که به سریال سربازوجود داشت باعث شد، دو قسمت این سریال رو ببینم.

ناگفته پیداست که تمام این نوشته روی دیدن صرفا دو قسمت از یک سریال بنا شده و بنظرم اگر برای وقت خودتون ارزش قایلید، بیخیال ادامه ی متن بشید.

هادی مقدم دوست، نویسنده ی شناخته شده ایه و در کنار حمید نعمت الله  آثار زیادی ساخته. جالبه که در این ایام، بازپخش سریال وضعیت سفید که اثر دیگه ای از این دونفره ، موفق تر از سریال سرباز عمل کرده.

البته، برای اولین بار مقدم دوست کارگردانی رو در این سریال تجربه کرده و تا پیش از این همیشه برعکس بوده. نعمت الله کارگردانی میکرده و به همراه مقدم دوست فیلمنامه رو می نوشتن.

ولی الان مقدم دوست کارگردانی کرده و به همراه نعمت الله فیلمنامه نوشته شده. (البته فیلم سر به مهر و یه سری کار اپیزودیک جمع و جور هم مقدم دوست در این ایام کارگردانی کرد)

نکته ای که پیش از هرچیزی باید بگم اینه که آرایش غلیط بنظرم پایین تر از متوسط و شعله ور خیلی بد بود. 

ولی در قحط الرجال سینمای ایران تیم خوبی ان. بی پولی فیلم خوبیه. من وضعیت سفید رو کم دیدم و بخش هاییش رو که دیدم دوست نداشتم. ولی خیلی ها سریال وضعیت سفید رو دوست داشتن.

با گفتن این مقدمه ها، برسیم به سرباز

بزرگترین مشکل سریال

عدم وجود تنش مناسب  در طول داستانه

البته یک عالمه مشکلات ریزتر وجود داره مثله:

این پادگانه یا هتل؟

داستان پزشک عمومی که قلمبه سلنبه حرف میزنه و رانندگی بلد نیست و با زنش مشکل داره! چه جذابیتی ممکنه داشته باشه؟

مقدم دوست برای استفاده از فرم جدید روایی و استفاده از نریشن طهماسب به این شکل ریسک کرده، ریسکی که جواب نداده.

اصلا کلا اینکه ما صدای ذهن شخصیت ها رو انقد می شنویم کار رو خراب کرده

تصاویر کارت پستالی هم خیلی کمکی به کار نکرده

در حقیقت کاملا مشخصه مقدم دوست برای ساخت اثرش خیلی تلاش کرده

قاب بندی های زیبا

شوخی های موقعیت و کلامی (عموما ناموفق)

حتی سعی کرده به اصطلاح! امروزی باشه و از پیام های شبکه های اجتماعی در ساختار داستان استفاده کنه.

ولی اثر ضربه ی اصلی اش رو از فیلمنامه و پیرنگ های اون میخوره.

فیلمنامه ای فاقد فراز و فرود و در خوش بینانه ترین حالت فیلمنامه ای به سبک جریان های هنری سینمای اروپا

چنین سریالی سنخیتی با پخش از  شبکه سوم تلویزیون ایران بعد از افطار می تونه داشته باشه آیا؟

حقیقتی که شاید نخواهیم بپذیریم اینه که، سریال ستایش بسیار پربیننده بود.

در همه ی فصل ها

هرچند از دیدگاه منتقدان سطح بسیار نازل و مبتذلی داشت. ولی به شدت دیده میشد و همین کافیه.

ستایش مملو از فراز و فرود های خانوادگی، انتقام، تعلیق (معمولا یک فصل سریال طول میکشه تا فلانی بفهمه بهمانی چه بلایی سرش اورده) و از همه مهمتر، خورده شدن حق شخصیت اوله داستانه.

به طرز غریبی ما مردمی هستیم که خودمون رو در وجود شخصیتی می بینیم که حق اش خورده شده!‌

آدم ساده و مظومی که با تلاش و پشتکار توطه ها رو شکست میده و به جایی که میخواد میرسه. در نهایت هم اون بچه ی بدی که در تمام این سال ها اذیتش کرده بود رو می بخشه. (هرچند که هممون می دونیم در دنیای واقعی چنین اتفاقاتی نمی افته)

فیلمفارسی ها هم همین بودن. نشون به اون نشون که نویسنده ی ستایش، سعید مطلبی، قبل از انقلاب نویسنده ی فیلمفارسی ها بوده.

خیلی پوپولیستیه که فکر کنیم بعد از یک اتفاق بن مایه های فکری یک ملت عوض میشه. هیچ چیز جز گذر زمان اصول فکری ملت ها رو عوض نمی کنه و سلیقه ی مخاطب قبل از انقلاب با مخاطب بعد از انقلاب هیچ تفاوتی نکرده (طبیعتا داریم درباره ی طبقه ی متوسط و پایین به لحاظ فکری میگیم)

نکته ی دیگه ای که وجود داره اینه که خب زندگی واقعی ما، چه ربطی به یک فیلم و سریال روشنفکرانه داره؟چقدر از زندگی آدم دهه چهل رو میشه در خشت و آینه ی ابراهیم گلستان دید؟

مخاطب اون روز، روشنفکرانه ترین فیلمی که می فهمید، قیصر بود. قیصری که می خواد بره انتقام بگیره و یکی رو بکشه! شاید چنین روایتی در یک جامعه ی مدرن که در اون قانون برقراره شوخیه.

ولی در جوامعی مثل ما، شاید التزام به قانون شوخی باشه.

این چیزیه که دکتر هوشنگ کاووسی نفهمید.

زندگی ما خودش فیلمفارسیه. خودمون رو رووی صحنه می بینیم که خوشمون میاد. خودمون رو جای جومونگ یا یانگوم می بینیم. پس خوشمون میاد و طرفدارش میشیم.

هرچند که یک نکته رو نباید فراموش کرد. جامعه ی ایران، خصوصا نسل های جدید به سرعت در حال تغییرند. اون ها ستایش نمی بینند. سرباز هم نمی بینند.

نسل جدید با فرندز و بیگ بنگ توری بزرگ شده.

نسی که داستان های متفاوتی شنیده، قطعا متفاوت فکر می کنه و به زودی

متفاوت عمل می کنه

انقدر متفاوت که از وسط شکاف نسلی میشه رود کارون جاری کرد!

پانوشت 1: یکی از بزرگترین مشکلاتی که دارم، اضافه نویسیه. باید یادبگیرم خلاصه بنویسم.

ایشالا به مرور تمرین های کوتاه نویسی ام رو سخت تر می کنم.

پانوشت 2: در یادداشت بعدی خواهم نوشت که چرا فکر میکنم، مخاطب سنتی خود کارکتر بچه مهندس رو دوست داره و مخاطب مدرن تر، ازش متنفره.

۲ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
سعید مولایی

حوالی رادیونیست

حوالی رادیونیست یا تجربه ی کشف های ریزه میزه

سال هاست که به واسطه کارم، رسانه ها و محصولات فرهنگی مختلف رو به عنوان مخاطب دنبال می کنم و خصوصا در سال های اخیر، سعی کردم هیچ اثر درخوری که در کشور تولید می شه رو از دست ندم. (به این معنی نیست که همیشه موفق شدم البته)

این ایام کرونا هم، فرصت خوبی بود تا کمی بیشتر ببینم، گوش کنم و بخونم.

قبل از اینکه از خوب ها بگم می خوام یه نکته ای رو توضیح بدم.

به واسطه ی شبکه های اجتماعی حجم ترسناکی از احمق های بی سواد داره شکل میگیره که به طرز مضحکی شارلاتان هستن.

اون ها به عنوان استاد، مشاور، معلم یا هر مهملاتی نظیر این ها، اون چیزهایی که بلد نیستن رو میخوان یاد بدن.

طرف بلد نیست فیلمنامه بنویسه، اصن درکی از مختصات سینما نداره، آموزش فیلمنامه نویسی گذاشته.

طرف نمی دونه داستان نویسی چیه، حتی بعید می دونم توو جمع دوستاش تونسته باشه یه تعلیق درست ایجاد کنه، ولی دوره ی آموزش داستان نویسی گذاشته.

هرموقع اینستاگرام رو باز می کنم، می خوام شکوفه بزنم!‌ (واسه همین هفته ای یه بار میرم، چون بلاخره شکوفه زدن هم برای عوض شدن حال و هوای آدم نیازه!)

از مجموعه های خوب صدا و سیما هم که نگم بهتره!

خب، حالا که نق هام رو زدم، وقتشه از دو تا مجموعه که به نظر من پدیده های سال ۹۸ ایران در عرصه ی فرهنگ و هنر هستن نام ببرم.

پیش از اینکه شروع کنم، برای اینکه شایبه ی رپورتاژ بودن متن وجود نداشته باشه، بگم که من هیچ رابطه ای، تاکید می کنم هیچ رابطه ای با این دو تیم ندارم و صرفا مخاطبشون هستم.

حتی یکبار هم اعضای این دو تیم رو ملاقات نکردم.

رادیونیست

فضای پادسکت های ایرانی، مملو از دوگونه پادکسته

یکی پادکست هایی که ساخت خوبی دارن، ولی پرت و پلان

یکی پادکست هایی که حجم تحقیق زیاد و درستی دارن، ولی ساخت خوبی ندارن

البته حالت سومی هم داره که تلفیق این دوتاست (که متاسفانه حتی اکثر پادکست های پرشنونده هم جزو همین دسته به حساب میان)

این وسط تک و توک پادکست های خوبی هم هست که عموما هم برای همه شناخته شده هستن.

ولی شاید هنوز، تعداد زیادی از آدما با رادیونیست آشنا نشده باشن

رادیو نیست هم ساخت فوق العاده حرفه ای داره  

و هم از جهت حجم تحقیق، ادم رو انگشت به دهن میزاره

اگر سال هاست تهران زندگی می کنید یا کلا به روایت های جذاب از مکان های شهری علاقه دارید، به هیچ عنوان رادیونیست رو از دست ندید.

رادیو نیست یه عالمه داستان کمتر شنیده شده از تهران داره براتون

آخرین قسمت مجموعه تا به امروز، درباره ی شهربازی لوناپارکه اوینه.

من جز اینکه از نادر تکمیل همایون مستند ایران یک انقلاب سینمایی رو دیده باشم، هیچ آشنایی ندارم. اما روایتش از ۱۰ ماه بیخبری از پدرش و اینکه بلاخره تونستن ببیننش و جریان بیم و امیدهاش از اعدام پدرش، اون هم در یک شهربازی! بینظیره

چند سال پیش، افتخار اینو داشتم تا با پدر نادر تکمیل همایون، یعنی دکتر ناصر تکمیل همایون مصاحبه ای داشته باشم. نشد تا دراین باره حرف بزنیم، ولی ایشون رو بعد از جریانات کمکشون به فرار بنی صدر، به اعدام محکوم میکنن. اما لحظه ی آخر، منصرف میشن و در نهایت و پس از چند سال آزاد میشن. (خوندن این مصاحبه شاید براتون جالب باشه)

البته طبق شنیده ها بعد از چند وقت  دکتر تکمیل خودش داوطلبانه میره زندان! چون هیچ جا حاضر نبوده استخدامش کنه. در نهایت و با مساعدت دادستان، دکتر تکمیل همایون رو جایی میفرستن که با دانشجو ارتباط نداشته باشه و صرفا به تحقیق و پژوهش بپردازه. (عکس رو ما در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی گرفتیم)

خوشحالم که بلاخره داره زمان انتشار بخش هایی از مصاحبه های اون پروژه فرا میرسه. از لا به لای حرف های دکتر تکمیل،هنوز هم می شد آرمان های زیباش برای کشورش رو متوجه شد. (دکتر تکمیل از اعضای جبهه ملی هم بودن، البته طبیعتا این متن در له یا علیه تفکرات دکتر تکمیل نوشته نشده و صرفا هدفش ادای احترامی به بزرگانی چون اوست)

حوالی

راستش اسم مجله ی قبلی این گروه، یعنی شّهرت به گوشم خورده بود، ولی هرگز نخونده بودمش. نشریه ای که بچه های گروه معماری هنرهای زیبای دانشگاه تهران در می اوردن و رویکرد متفاوتی با مجله های عادی معماری داشت. شهر رو از قاب آدم ها می دید.

به مکان ها، به اشیای شهر، به کوچه ها، خیابون ها و حتی پدیده هایی مثل تجمل گرایی، خیلی انسانی نگاه می کرد.

در قالب داستان یا با واژه ی درست تری، جستار

سعی می کرد روایتگاری کنه.

همون جمع در سال ۹۸ مجله ای به نام حوالی رو خارج از دانشگاه منتشر کردن. دو ماه نامه ای که در هر شماره، جستار هایی درباره ی یک مکان منتشر می کنه.

مثلا حوالی پادگان (شماره ای که هرگز منتشر نشد!)

حوالی ترمینال

حوالی خوابگاه

حوالی پل یا ...

کارشون در سایر مدیوم ها هم ستودنیه، چه ویدیوهایی که برای کارشون میسازن و چه پادکست هایی که از جستار ها ضبط می کنن.

این روزا هم پروژه ای رو شروع کردن از صداهای جامانده ی ۹۸.

فک کنم تجربه ی جالبی باشه اگر دوست دارید باهاشون همکاری کنید.

بنظرم اگر شما هم سلیقه تون به این چیزا نزدیکه، حتما به شبکه های اجتماعی شون سربزنید. شاید حتی دوست داشته باشید یکی دو شماره ازشون بخرید. مجموعه های خوب فرهنگی به کمک همه ی ما برای روپا موندن در این شرایط نیاز دارن.

در پایان میخوام یه اعترافی بکنم.

حال میکنم وقتی چیزای اینجوری رو کشف میکنم. اصلا انگار روزم ساخته میشه وقتی فیلم، سریال، کتاب، مجله، موزیک، پادکست، یه گوشه از شهر، یه جایی که شیرینی خوشمزه ای داره یا اصن هرچیزی رو پیدا می کنم که هنوز خیلی دیده نشده.

فک نکنم کریستف کلمب هم بعد از کشف امریکا، حسی به شدت من از کشف های ریزه میزه اش پیدا کرده باشه. (فک نکنم که، اصلا بنظر میاد با توجه به جریان نامگذاری بومیان آمریکایی به نام هندی، واقعا حس منو تجربه نکرده )

اگر شما هم تجربه ی کشف ریزه میزه ای دارید (طبیعتا منظورم اون چیزایی نیست که همه ی شهر می دونه، یه کشف جدید که کمتر کسی میدونه) خوشحال میشم با من به اشتراک بذارید.

پانوشت ۱: تیتر رو به تاسی از تیترهای لوس و بی معنی اکثر رسانه های ایرانی که فقط خوشگلی کنار هم گذاشتن واژه ها براشون مهمه، ترکیب دو پیشنهادم گذاشتم! همینی که هست!

پانوشت ۲: میدونم شاید خیلیا چون من هرچی فکر می کنم رو به همون زبون می نویسم، اذیت میشن موقع خوندنش و شاید بخوان بهم بگن، چرا مثه آدم نمی نویسی. ولی خب تا اطلاع ثانوی قصد مدل آدم نویسی ندارم!

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
سعید مولایی