کالت کلاب

یکی از بهترین و بدرد بخورترین یادداشت هایی که این چند وقته در جاهای مختلف باهاش برخورد کردم، در این مورد بود که چطور برای لحظاتی فراموش کنیم چی بر ما می گذره (و در آینده ی نزدیک خواهد گذشت). آدم های مختلف راه حل های مختلفی برای اینکار دارن. از ورزش کردن تا غذا دادن به حیوانات، ساز زدن، فیلم دیدن، داستان خوندن و خیلی چیزای دیگه.

من آدم خاصی نیستم، ولی در راستای ادامه دادن این سنت حسنه! گفتم یکی از چیزای جالبی که این روزها برای لحظاتی تونست من رو در خودش غرق کنه اینجا به اشتراک بزارم. شاید برای بقیه هم جواب داد.

پیش از این و در این یادداشت ها (+ و +) چیزهایی درباره ی آثار احسان عبدی پور نوشتم. به طور خلاصه بنظرم عبدی پور فیلمساز بدیه. اما نویسنده ی خوبیه.

کالت کلاب، یک مجموعه است که در حقیقت کلاژی از تصاویر فیلم ها به علاوه ی نریشن احسان عبدی پوره. شیرینی لهجه و داستان های محلی ای که عبدی پور تعریف می کنه، با همراهی موسیقی و تصاویر در لحظاتی به قدری تاثیر گذاره که من فکر می کنم، این خودش گونه ای از فیلم تجربیه که چون مختصاتش زبان فارسیه، در سطح جهان امکان دیده شدن نداره. وگرنه حتما آثار قابل تحسینی هستن.

روایتی که در قسمت اول کالت کلاب از هدیه تهرانی میشه، حیرت انگیزه. من فراموش نمی کنم، دوران بچگی ام که در یک شهر کوچک جنوب زندگی می کردم، روی دیوار کمد پسرای همسایه که چند سالی از من بزرگتر بودن، پر بود از عکس های هدیه تهرانی و نیکی کریمی! سرنوشت بازیگران به اصطلاح جذاب زن در ذهن مخاطبانشون خیلی عجیبه. در سطحی بالاتر، همین اتفاق برای آدری هیپبورن و اینگرید برگمن و خیلی از ستاره های زن افتاده. (و شاید هنوز هم می افته)

خلاصه، اگر دوست داشتید، کالت کلاب رو دنبال کنید. هر بدی ای داشته باشه، حداقل باعث شد بعد از عمری من بتونم به یه بهونه ای یه پست جدید بنویسم.

 

 

 

پیاده روی

در تمامی این سال ها پیاده روی تو کوچه ها، محلات و خیابون

گم شدن در شهر

براش یکی از جذاب ترین تفریحات بود

همیشه سعی می کرد بعد از یک روز خسته کننده ی کاری

غروبا خودشو غرق کنه یه گوشه از شهر

ولی یه مدته ساختمونا نمی زارن

نه که همه شون یهو سبز شده باشن و یا جلوی راه پرسه زدنش رو گرفته باشن

ولی وقتی راه می افته تو شهر و اطرافشو می بینه

مدام از خودش می پرسه

ینی ممکنه من با این شرایط

بتونم هرگز یه دونه از این واحد کوچولوها، نه یه جای عجیب غریب، یه جای متوسط تو همین شهر داشته باشم

همون موقع است که صدای بوق یک ماشین افکارش رو پاره می کنه

نه

اینجوری رانندگی کردن آدم ها در این مملکت چیز جدیدی نیست

حتی اینم چیز جدیدی نیست که در هر بار پیاده روی، فقط خدا باید رحم کنه که آدم زیرچرخ های یکی از همین ارابه های مرگ که در عنان احشامه قرار نگیره

ولی مشکل اینه که آیا می تونی یه روزی، تو ام یه ماشین مشتی ممدلی بخری؟

اینه که باعث میشه سرشو بندازه پایین و با سرعت بیشتری، فقط راه بره

به سمت کجا؟

خودشم نمی دونه

پنجره ای در یک گوشه ی جهان

چند وقتی هست، این پنجره ها سرگرمی ام شدن. خیلی وقتا ساعت ها خیره میشم بهشون و گذشت زمان رو به کل فراموش می کنم.

http://window-swap.com/window

 

پی نوشت۱: حواستون باشه از ایران برای باز کردن هر پنجره ای در هر جای جهان، باید به قند شکن مجهز باشید.

پی نوشت۲: فک کنم خیلی معلومه جدیدا کم حرف شدم. حتی بعضا یه وقتایی احساس می کنم دارم بی حرف میشم.

خسرو سینایی

می دونی دو تا زن داره؟

این اولین چیزی بود که در حرف های درگوشی ما شاگرداش رد و بدل می شد!

حتی یکی از بچه ها اصرار داشت که نه، استاد سه تا زن داره!

جالب اینکه به هرکس هم که می گفتم شاگرد فلانی ام، چشماش برق می زد و می گفت:

می دونی دو تا زن داره؟ می دونی زن هاش با هم زندگی می کنن؟

انگار تمام تلقی ما از اون آدم و جهان بینی اش در همین مساله خلاصه می شد.

یادمه آخرین روز کلاس، یک فیلم اتوبیوگرافی از خودش نشونمون داد.

فیلمی درباره ی یک آکاردیونیست خوشحال

یادمه در اون بخشی که درباره ی روابطش بود، ما فهمیدیم داستان به این سادگی ها هم نیست. اون عمیقا عاشق گیزلا بود. فرح اصولی هم عمیقا عاشق گیزلا و خسرو بود و ....

من از ریز جزییات رابطه شون خبر ندارم. به من هم ربطی نداره و اصلا برام مهم هم نیست.

فقط می خوام بگم، ما بعضی وقتا دوست داریم همه چیز رو تا سطح فهم خودمون پایین بکشیم تا سر میز ناهار و شام، یه سوژه ای واسه حرف زدن پیدا کنیم.

در تمام اون شیش ماهی که شاگردیش رو کردم، از نه صبح تا پنج عصر که کلاس داشتیم، اولین چیزی که دربارش فهمیدم اینه که: این آدم یه هنرمند واقعیه

دومین چیزی که ازش فهمیدم این بود که: این آدم فوق العاده با اخلاقه

هرگز ندیدم غیبت و بدگویی هیچ کدوم از همکاراش رو جلوی ما بکنه. ما همه می دونستیم جریان اصلی تولید و اکران سینما اون رو کنار گذاشته و تمام منابع رو، به نزدیکان خودش می ده. ولی استاد هرگز جلوی ما نام نبرد از اون آدما.

سال ها خسرو سینایی رو بردن و اوردن و خون به دلش کردن تا قطار زمستانی رو بسازه. همین الان اسم قطار زمستانی رو سرچ کنید تا ببینید چند بار خبر تولید این فیلم رفته روی خبرگزاری ها، ولی آخرش هم باهاش همکاری نکردن و استاد با کار ناتموم رفت.

در تمام طول دوره، یکبار نشد استاد دیر بیاد. حتی یک دقیقه. ولی بین بچه های کلاس، درصد قابل توجهی بودن که یا نمی اومدن، یا یک خط درمیون می اومدن یا بعضا همیشه دیر می اومدن.

نمی دونم چی باید بگم، نمی خوام هم بگم خیلی با استاد درباره ی نوع نگاه به سینما هم نظر بودم و هستم، ولی یک چیزی رو خوب می دونم. خسرو سینایی عاشق گونه ی منحصر بفردی از سینما بود و مهم بود براش که فیلم خودش رو بسازه. در تمام وجوه زندگی اش آرتیست بود، شعر می گفت، موسیقی می ساخت و فیلمبرداری می کرد.

درک عمیقی از هنرهای تجسمی داشت و به اتریش رفت تا معمار بشه، ولی از کنسرواتوار سر دراورد و در نهایت، به عنوان کارگردان شناخته شد.

یک عالمه شاگرد تربیت کرد و کافیه گذرتون تنها یک بار به یکی از به اصطلاح بزرگان سینمای ایران خورده باشه تا بفهمید، خسرو سینایی، حکم درختی رو داشت که انقدر پربار بود که هرگز غرور و تبختر اون ها رو نداشت. آروم و بی صدا کار خودش رو می کرد و به دور از جریان اصلی سینمای ایران بود. اصلا مرام، منش و پرنسیپ این آدم زمان تا آسمون با "بزرگان سینمای  ایران" تفاوت داشت.

نمی دونم، راستش حتی انقدر نمی دونم که بتونم یک متن چفت و بست دار بنویسم. دارم تلاش می کنم که هر آنچه از ذهنم می گذره رو بدون نظم و ترتیب بنویسم تا بتونم فراموش کنم.

ولی این چند ماهه به طرز غریبی در هر لحظه با خودم زمزمه می کنم:

اگر هنر نبود، حقیقت ما رو نابود می کرد.

نیچه

 

 

ملاقات با استاد

آخرین باری که استاد رو دیدم آذر ۹۸، داخل یکی از راهروهای پردیس سینمایی چارسو، زمان جشنواره سینما حقیقت بود.

با وجود اینکه به قول خود استاد بعد از اون تصادفی که سال ها پیش سر صحنه ی فیلمبرداری داشتن، ستون فقرات و کمرشون دیگه هرگز مثل اون روز اول نشد، ولی استاد مثل همیشه لبخند به لب داشتن و تلاش می کردن با عصا و احتمالا کمک یکی از شاگردانشون، از پله ها پایین بیان و به تماشای فیلم بعدی بنشینن.

پاییز ۹۴ بود که مدرسه ملی سینما راه اندازی شد و ده نفر با فاند مدرسه برای دوره ی کارگردانی سینما زیر نظر خسرو سینایی انتخاب شدن.

ده نفری که ظاهرا قرار بود فیلم سازای آینده مملکت بشن!

جدا قرار بود چی بشیم و چی شدیم؟!

خیلی هامون (از جمله من) دقیقا هر آنچیزی شدیم که به همه می گفتیم: نه، ما با همه فرق می کنیم. ما اینجوری نمیشیم!

یادمه اون سال استاد سینایی امید داشت. خیلی. سر کلاس همیشه از اینکه قراره به زودی فیلم قطار زمستانی که سال ها با لهستان و ایران دربارش مذاکره کرده بود رو بلاخره بسازه میگفت. میگفت شرایط داره خوب میشه. میگفت انقدر قول های مثبتی این ور اون ور برای پروژه های دیگش بهش دادن که نمی دونه اگه همشون بشه، چجوری می خواد این همه فیلم رو بسازه!

همیشه هم در این سال ها هرجایی شاگردانش رو می دید، کلی تحویلمون می گرفت و اگر بهش می گفتیم که داریم فیلم های خودمون رو میسازیم و از خواسته هامون کوتاه نیومدیم ، گل از گلش شکفته میشد.

ولی چی شد؟ نه هیچ کدوم از اون قول ها جدی بود (و استاد این اواخر عمیقا دیگه از فیلمسازی نا امید شده بودن)

و نه ما شاگردانش هرگز اثری با معیارها و استاندارد هایی که استاد کار میکردن ساختیم.

حتی دیگه اثری از مدرسه ملی سینمای ایران نیست!‌

بنظرم از حمید فرخ نژاد گرفته تا مهدی احمدی و یه عالمه شاگرد کوچیک و بزرگ دیگه باید از خودشون این سوال رو بپرسن که:

آیا من شاگرد خوبی بودم؟

دروغ چرا

من از بالای پله های چارسو دیدم دارن می رن پایین

ولی نتونستم برم جلو

می ترسیدم منو یادش نیاد

می ترسیدم که ازم بپرسه بلاخره مستندی که شونصد ساله داری میسازیش تموم شد؟

می ترسیدم ازم بپرسه خب مگه نمی گی تلویزیون برنامه دارید، بگو کی و کدوم شبکه است ببینم شاگرد سابقم چقدر سینما بیشتر یادگرفته؟

می ترسیدم که شاگرد خوبی نبوده باشم

او رفت

و ما ماندیم

 

روحش شاد

عکس متعلق به تولد استاد سینایی است.

به احترام جواد ظریف (در ستایش عملگرایی)

پیش نوشت ۱: مطابق با رویه ی این وبلاگ، قصد نوشتن درباره ی مسایل سیاسی ندارم. این روزها تلاش می کنم تا روی خودم کار کنم و به جای توجه به مسایل گذرای سیاسی و اجتماعی، مسیرهای کلی تر تاریخی و اجتماعی را ببینم و افق دیدم را به بلند مدت محدود کنم. بلاخره همیشه و در هر دوره ای اتفاقاتی افتاده! روح و ذهن آدم بیشتر از این چیزها ارزش دارد که بیخودی مشغول شود. کم کم دارم لمس میکنم که ما قرار نیست کار خاصی در دنیا بکنیم. در نتیجه سعی میکنم خودم را به گونه ای سرگرم کنم تا قبل از مرگ، حس بهتری به خودم داشته باشم و احساس کنم کار مفیدی کرده ام. نوشتن این پست درباره ی آقای سفیر هم چیزی خارج از این سرگرمی ها نیست .

پیش نوشت ۲: این متن کاملا از یک اعتقاد شخصی می آید و بر پایه ی شهود من از چند سال کار کردن در یک سیستم بروکراتیک دولتی است. بنابراین کاملا متوجه ام که افرادی که تمام عمر در بخش خصوصی حضور داشته اند یا هنوز طعم کار کردن جدی را (منظورم بازی بازی هایی که خیلی وقت ها آدم ها انجام میدن نیست) نچشیده اند، اعتقادی به این حد از عملگرایی نداشته باشند.

پیش نوشت ۳: به طور کلی تمام سیاستمدارن جهان را نمی فهمم. یعنی نمی فهمم که چرا یک آدم خوب باید شغلی را انتخاب کند که مجبور باشد به همه درباره ی کارهایش پاسخ دهد. در نتیجه در تمام طول زندگی ام از درک اینکه چرا ممکن است یک انسان خوب سیاستمدار شود، ناتوان بوده ام. به تعبیری دیگر، بنظرم صرفا یک آدم باید بخواهد از قدرت سو استفاده کند تا سیاستمدار شود. وگرنه آن آدم فردی منطقی نیست و احتمالا دیوانه است. طبیعتا ترجیح میدهم افسار کشور در اختیار یک دزد باهوش قدرت طلب باشد تا یک دیوانه ی احمق.

چرا که بلاخره یک دزد باهوش قدرت طلب می داند که دزدی مادام اش نیازمند حرکت اتوبوس در جاده است و یک دیوانه ی احمق اتوبوس را به ته دره هدایت می کند.همه ی این روضه ها را خواندم که بگویم: این متن با تمام این پاردوکس های ذهنی نوشته شده، اما تلاش کرده ام در ادامه برای لحظاتی این تناقضات را به فراموشی بسپارم.

هنوز پنج سال از زمانی که مردم در اینستاگرام عکس ظریف را می گذاشتند و او را قهرمان می دانستند ،نمی گذرد. افرادی نظیر دکتر سریع القلم همان موقع بارها و بارها از ضعیف بودن یک توافق سیاسی، آن هم نه سر بزرگترین اختلاف ما با آمریکا (مساله ی اسراییل)، بلکه صرفا توافق بر سر یک مساله ی جزیی (مسایل هسته ای) نوشتند. توافقی که هم به دلیل بی برنامگی دولت و هم به دلیل دلواپسان همیشه در صحنه کار به جایی نبرد و نتوانست سرمایه ی خارجی زیادی وارد کشور کند. با آمدن ترامپ همان شکل کار هم ملغی شد و همه چیز از بین رفت.

هرچه قدر که بنظرم آن روزها آن حد از تعریف و تمجید از ظریف اشتباه بود، بنظرم امروز تعریف و تمجید از ظریف مهم و بجاست.

این مساله شاید هیچ مبنای درستی هم نداشته باشد و صرفا به نگاه دراماتیک من به قهرمان برمی گردد. ظریف امروز تنهاتر از همیشه است. نه طبیعتا چهره ی مورد علاقه ی اپوزیسیون است و نه در بخش مهمی از جمهوری اسلامی جایگاهی دارد. حتی گر تا پایان دوره اش هم استیضاح نشود و استعفا ندهد، از سال دیگر باید اوقات فراغت و بازنشستگی اش را بگذراند.

اگر می خواستم یک فیلم بسازم، بنظرم تنها چنین شخصی می توانست پروتاگونیست فیلم در این روزگار باشد. او هرگز پیروز نبود و نیست. حتی پس از به نتیجه رساندن برجام، مورد هجوم سخت ترین انتقادات بود. امروز که دیگر هیچ.

چند ماه قبل از دوستی که از نزدیک با او رفت و آمد دارد شنیدم، جواد ظریف خسته است. خیلی خسته.

خسته از اینکه نه به او اجازه می دهند با آمریکا مذاکره کند و نه هم می تواند بیخیال شود و شکست را بپذیرد. سیزیفی است که بی کار نمی نشیند. حتی اگر هزاران بار سنگ فرو بغلتد.

زندگی فیلم  هالیوودی نیست. قرار هم نیست ته داستان سیزیف سنگ را سرجایش بنشاند. بعد در یک نمای لانگ شات سیزیف با عینک آفتابی و در شرایطی که باد به پالتویش می خورد، با لبخند و سیگار برگی بر لب در ضد نور از پشت کوه پدیدار شود!

سیزیف عریان است و هرگز هم موفق نمی شود سنگ را بالای کوه بگذارد. اما بیخیال هم نمی شود. او یک پراگماتیسم است.

کامو خودش هم می گوید سیزیف قهرمان این دوران است. بنظرم آدمهای سیزیف گونه، همه قهرمانان عصر حاضرند.

ظریف دستاورهای بزرگی داشت. خیلی بزرگ. حداقل می توانیم بگوییم تلاش های بزرگی داشت.

او هرجایی می توانست می رفت. مذاکره می کرد و سعی می کرد با فهم درستی که دو طرف از هم پیدا می کردند، مشکل را حل کند. این کارکرد را در تد تاک دانشگاه امیرکبیر هم توضیح داد.

او اولین چهره ی سیاسی مهم ایران بود که به واقع از شبکه های اجتماعی استفاده می کرد. (تا پیش از این سیاسیون یکی از کارمنداشون رو مسئول می کردن تا افاضاتشون رو در شبکه های اجتماعی منتشر کنه) او یک چهره ی رسانه ای بود. رسانه ی بزرگی در جهان نبود که با او مذاکره نکرده باشد. او هر آنچه داشت و نداشت گذاشت تا ما به اینجا نرسیم. (که رسیدیم البته)

او حتی با استعفایش از شان و جایگاه وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی دفاع کرد. او نمی خواست مثل بخش زیادی از نظام سیاسی، صرفا فرمایشی باشد. (متاسفانه هرچه قدر گشتم نتونستم مصاحبه ی خیلی جالبی که بعد از این جریان انجام دادن رو پیدا کنم.)

ظریف یکشنبه هم درست و اصولی از مواضعش در مجلس  دفاع کرد، برای اینکه بفهمیم او این روزها مجبور است به چه افرادی توضیح دهد بد نیست نگاهی به اینجا بیندازید.

هرکسی که امروز شناختی از ساختار سیاسی و اداری ایران داشته باشد، یک چیز را میداند. در ایران تصمیمات را افرادی میگیرند و افرادی دیگر فحشش را می خورند. (شاید اگر می خواید دید کاملتری نسبت به این مساله داشته باشید بد نباشه به بحث هایی که دکتر جواد طباطبایی درباره ی تاریخ حاکمیت دوگانه در ایران انجام داده، نگاهی بیندازید.)

جواد ظریف در جایگاهی است که مورد هجوم انواع توهین ها قرار می گیرد. او امروز حتی به اندازه ی چهار پست اینستاگرام هم مورد تمجمید هیچ کس، حتی افراد به قول معروف فرهیخته تر جامعه هم نیست. جامعه ی اجتماعی امروز ما توانایی تشخیص اینکه باید روی چه چیزی تمرکز کند را ندارد. (البته اگر از فرض هدایت شدن فشار اجتماعی صرف نظر کنیم)

گزارش ملی پلاسکو ، گزارش ملی سیلاب، گزارش تحقیق و تفحص مجلس از صندوق های بازنشستگی و گزارش مجلس از صنایع خودروسازی  چقدر خوانده و مورد بحث در فضای عمومی قرار گرفته اند؟

چقدر توسط جامعه ی اجتماعی فرهیخته تر مورد بحث و اصلا  نقد قرار گرفته اند؟

وقتی فشار اجتماعی عوض این چیزها به سمت بدنیا آمدن بچه ی رامبد جوان در کانادا و سن ازدواج ۲۸ سال می رود، طبیعی است که نباید انتظار اتفاق مثبتی داشته باشیم.

درباره ی لزوم خوانده شدن این گزارش ها با یکی از دوستانم حرف میزدم که متنی که برای استادش فرستاده بود را برایم ارسال کرد. استاد برای اینکه نظر دانشجویش را بداند، گزارش ملی سیلاب را برای او فرستاده بود. دوستم هم البته حسابی از خجالت گزارش درآمده بود و آن را یک گزارش عوامانه دانست که یک عالمه غلط در اصطلاحات و املا و ... دارد. حالا اینکه چقدر آمار چنین گزارشی می تواند درست باشد، خودتان قضاوت کنید.

هرچند که ظاهرا تمام انتقادات دوست من درست بود و اتفاقا استادش هم با متانت تمام همه را قبول کرده بود، اما یک نکته وجود داشت که من هرچه تلاش کردم نتوانستم به این دوستم بفهمانم.

استادش برای اینکه کمکی به کیفیت نظام حکمرانی کرده باشد، بخش هایی از آن گزارش را نوشته بود. با وجود اینکه خیلی از بخش های دیگر گزارش را هم قبول نداشت. ولی تلاش کرده بود در چارچوبی که اجازه داشت، کاری بکند.

با نق زدن که کاری پیش نمی رود. اگر فکر می کنید می توانید زیر میز بازی بزنید و بازی جدید بچینید، بسم الله. ولی اگر بخواهم بخشی از آن چیزی که از مطالعه ی تاریخ معاصر ایران (برای تکمیل یک پروژه نزدیک به چهار سال هست که مشغول مطالعه ی تاریخ ایران از سال ۱۳۰۰ تا ۱۳۵۷ هستم) فهمیدم را خلاصه کنم، باید بگویم:

آدم هایی که چنین حرف هایی میزنند، یک سری آدم بی سواد و غیرواقع بین اند که اگر هم موفق شوند، در نهایت به یکی از دو سناریوی پیش نوشت ۳ میرسند.

راستش از ادامه دادن بحث با آن دوست منصرف شدم. چون گزارش هم محرمانه است، نمی توانیم هیچ بحث و نظری درباره ی آن داشته باشیم. چون حتی نمی توانیم گزارش را بخوانیم! (بنظرم اسم گزارش ملی سیلاب رو بهتره به گزارش غیرملی سیلاب تغییر بدن. این چه جور گزارش ملی ایه که حتی ملت حق خوندنش رو ندارن!)

دو راه داریم.

 یا کلا بیخیال شویم و عوض حرص و جوش خوردن، زندگی خودمان را بکنیم.

یا اینکه در سیستم بمانیم و تلاش کنیم مثل سیزیف، کاری کنیم. آن هم در شرایطی که عالم و آدم بهمان سنگ میزنند.

این پست را به احترام جواد ظریف، در نامتناسب ترین زمان ممکن منتشر می کنم. در زمانی که اتفاقا جامعه برخلاف ۹۲ که به سمت تماسح می رفت، به سمت چند قطبی شدن و رادیکال شدن قطب های مختلف پیش میرود. (البته این واکنش جامعه کاملا طبیعی و به دلیل جواب نگرفتن از مساحمه است)

 

پانوشت: قصد بت ساختن از جواد ظریف ندارم. قطعا به هر آدمی، خصوصا فردی که در قدرت حضور دارد نقد هست. ولی من در تمام طول تاریخ جمهوری اسلامی، کمتر کسی را سراغ دارم که انقدر درست و اصولی دفاع کرده باشد.

توهین به جواد ظریف در مجلس شورای اسلامی

توهین به یک شخص نیست

توهین به آخرین بازمانده های تفکر منطقی در جمهوری اسلامی است

حوالی رادیونیست

حوالی رادیونیست یا تجربه ی کشف های ریزه میزه

سال هاست که به واسطه کارم، رسانه ها و محصولات فرهنگی مختلف رو به عنوان مخاطب دنبال می کنم و خصوصا در سال های اخیر، سعی کردم هیچ اثر درخوری که در کشور تولید می شه رو از دست ندم. (به این معنی نیست که همیشه موفق شدم البته)

این ایام کرونا هم، فرصت خوبی بود تا کمی بیشتر ببینم، گوش کنم و بخونم.

قبل از اینکه از خوب ها بگم می خوام یه نکته ای رو توضیح بدم.

به واسطه ی شبکه های اجتماعی حجم ترسناکی از احمق های بی سواد داره شکل میگیره که به طرز مضحکی شارلاتان هستن.

اون ها به عنوان استاد، مشاور، معلم یا هر مهملاتی نظیر این ها، اون چیزهایی که بلد نیستن رو میخوان یاد بدن.

طرف بلد نیست فیلمنامه بنویسه، اصن درکی از مختصات سینما نداره، آموزش فیلمنامه نویسی گذاشته.

طرف نمی دونه داستان نویسی چیه، حتی بعید می دونم توو جمع دوستاش تونسته باشه یه تعلیق درست ایجاد کنه، ولی دوره ی آموزش داستان نویسی گذاشته.

هرموقع اینستاگرام رو باز می کنم، می خوام شکوفه بزنم!‌ (واسه همین هفته ای یه بار میرم، چون بلاخره شکوفه زدن هم برای عوض شدن حال و هوای آدم نیازه!)

از مجموعه های خوب صدا و سیما هم که نگم بهتره!

خب، حالا که نق هام رو زدم، وقتشه از دو تا مجموعه که به نظر من پدیده های سال ۹۸ ایران در عرصه ی فرهنگ و هنر هستن نام ببرم.

پیش از اینکه شروع کنم، برای اینکه شایبه ی رپورتاژ بودن متن وجود نداشته باشه، بگم که من هیچ رابطه ای، تاکید می کنم هیچ رابطه ای با این دو تیم ندارم و صرفا مخاطبشون هستم.

حتی یکبار هم اعضای این دو تیم رو ملاقات نکردم.

رادیونیست

فضای پادسکت های ایرانی، مملو از دوگونه پادکسته

یکی پادکست هایی که ساخت خوبی دارن، ولی پرت و پلان

یکی پادکست هایی که حجم تحقیق زیاد و درستی دارن، ولی ساخت خوبی ندارن

البته حالت سومی هم داره که تلفیق این دوتاست (که متاسفانه حتی اکثر پادکست های پرشنونده هم جزو همین دسته به حساب میان)

این وسط تک و توک پادکست های خوبی هم هست که عموما هم برای همه شناخته شده هستن.

ولی شاید هنوز، تعداد زیادی از آدما با رادیونیست آشنا نشده باشن

رادیو نیست هم ساخت فوق العاده حرفه ای داره  

و هم از جهت حجم تحقیق، ادم رو انگشت به دهن میزاره

اگر سال هاست تهران زندگی می کنید یا کلا به روایت های جذاب از مکان های شهری علاقه دارید، به هیچ عنوان رادیونیست رو از دست ندید.

رادیو نیست یه عالمه داستان کمتر شنیده شده از تهران داره براتون

آخرین قسمت مجموعه تا به امروز، درباره ی شهربازی لوناپارکه اوینه.

من جز اینکه از نادر تکمیل همایون مستند ایران یک انقلاب سینمایی رو دیده باشم، هیچ آشنایی ندارم. اما روایتش از ۱۰ ماه بیخبری از پدرش و اینکه بلاخره تونستن ببیننش و جریان بیم و امیدهاش از اعدام پدرش، اون هم در یک شهربازی! بینظیره

چند سال پیش، افتخار اینو داشتم تا با پدر نادر تکمیل همایون، یعنی دکتر ناصر تکمیل همایون مصاحبه ای داشته باشم. نشد تا دراین باره حرف بزنیم، ولی ایشون رو بعد از جریانات کمکشون به فرار بنی صدر، به اعدام محکوم میکنن. اما لحظه ی آخر، منصرف میشن و در نهایت و پس از چند سال آزاد میشن. (خوندن این مصاحبه شاید براتون جالب باشه)

البته طبق شنیده ها بعد از چند وقت  دکتر تکمیل خودش داوطلبانه میره زندان! چون هیچ جا حاضر نبوده استخدامش کنه. در نهایت و با مساعدت دادستان، دکتر تکمیل همایون رو جایی میفرستن که با دانشجو ارتباط نداشته باشه و صرفا به تحقیق و پژوهش بپردازه. (عکس رو ما در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی گرفتیم)

خوشحالم که بلاخره داره زمان انتشار بخش هایی از مصاحبه های اون پروژه فرا میرسه. از لا به لای حرف های دکتر تکمیل،هنوز هم می شد آرمان های زیباش برای کشورش رو متوجه شد. (دکتر تکمیل از اعضای جبهه ملی هم بودن، البته طبیعتا این متن در له یا علیه تفکرات دکتر تکمیل نوشته نشده و صرفا هدفش ادای احترامی به بزرگانی چون اوست)

حوالی

راستش اسم مجله ی قبلی این گروه، یعنی شّهرت به گوشم خورده بود، ولی هرگز نخونده بودمش. نشریه ای که بچه های گروه معماری هنرهای زیبای دانشگاه تهران در می اوردن و رویکرد متفاوتی با مجله های عادی معماری داشت. شهر رو از قاب آدم ها می دید.

به مکان ها، به اشیای شهر، به کوچه ها، خیابون ها و حتی پدیده هایی مثل تجمل گرایی، خیلی انسانی نگاه می کرد.

در قالب داستان یا با واژه ی درست تری، جستار

سعی می کرد روایتگاری کنه.

همون جمع در سال ۹۸ مجله ای به نام حوالی رو خارج از دانشگاه منتشر کردن. دو ماه نامه ای که در هر شماره، جستار هایی درباره ی یک مکان منتشر می کنه.

مثلا حوالی پادگان (شماره ای که هرگز منتشر نشد!)

حوالی ترمینال

حوالی خوابگاه

حوالی پل یا ...

کارشون در سایر مدیوم ها هم ستودنیه، چه ویدیوهایی که برای کارشون میسازن و چه پادکست هایی که از جستار ها ضبط می کنن.

این روزا هم پروژه ای رو شروع کردن از صداهای جامانده ی ۹۸.

فک کنم تجربه ی جالبی باشه اگر دوست دارید باهاشون همکاری کنید.

بنظرم اگر شما هم سلیقه تون به این چیزا نزدیکه، حتما به شبکه های اجتماعی شون سربزنید. شاید حتی دوست داشته باشید یکی دو شماره ازشون بخرید. مجموعه های خوب فرهنگی به کمک همه ی ما برای روپا موندن در این شرایط نیاز دارن.

در پایان میخوام یه اعترافی بکنم.

حال میکنم وقتی چیزای اینجوری رو کشف میکنم. اصلا انگار روزم ساخته میشه وقتی فیلم، سریال، کتاب، مجله، موزیک، پادکست، یه گوشه از شهر، یه جایی که شیرینی خوشمزه ای داره یا اصن هرچیزی رو پیدا می کنم که هنوز خیلی دیده نشده.

فک نکنم کریستف کلمب هم بعد از کشف امریکا، حسی به شدت من از کشف های ریزه میزه اش پیدا کرده باشه. (فک نکنم که، اصلا بنظر میاد با توجه به جریان نامگذاری بومیان آمریکایی به نام هندی، واقعا حس منو تجربه نکرده )

اگر شما هم تجربه ی کشف ریزه میزه ای دارید (طبیعتا منظورم اون چیزایی نیست که همه ی شهر می دونه، یه کشف جدید که کمتر کسی میدونه) خوشحال میشم با من به اشتراک بذارید.

پانوشت ۱: تیتر رو به تاسی از تیترهای لوس و بی معنی اکثر رسانه های ایرانی که فقط خوشگلی کنار هم گذاشتن واژه ها براشون مهمه، ترکیب دو پیشنهادم گذاشتم! همینی که هست!

پانوشت ۲: میدونم شاید خیلیا چون من هرچی فکر می کنم رو به همون زبون می نویسم، اذیت میشن موقع خوندنش و شاید بخوان بهم بگن، چرا مثه آدم نمی نویسی. ولی خب تا اطلاع ثانوی قصد مدل آدم نویسی ندارم!

بزرگانی که حرف غلط کم نمی زنند

پیش نوشت: این متن یک متن نسبتا شخصی است و احتمالا خوندن اون به هیچ آدم سعادتمندی کمک نمیکنه

---

همه چیز از پست تلگرامی شروع شد که برای فراز، دوستم فرستادم.

پست پرت و پلا زیاد داشت، ولی وسطاش به مصاحبه ی مرحوم شایگان که میگه:

ما گند زدیم

اشاره داشت. دلیلی هم که برای فراز فرستادم همین بود. می خواستم تاکید کنم کسی که در دوره ای از زندگیش آسیا در برابر غرب می نویسه، در سال های پایانی عمرش چه ارزیابی از تفکرات اون روزهای خودش و هم سنخ هاش داره. ولی فراز با این تلقی که من درگیر پوپولیستی از این طرف شدم، شروع کرد به نصیحت من.

من و فراز هرکدوم به یک طرف نزدیک تر هستیم. یکی مون تفکرات چپ تری داره و یکی راستی. ولی نکته ی جالبی که وجود داره اینه که بنظرم اخیرا جفتمون به خوبی می تونیم تشخیص بدیم چه نوشته ای پرت و پلاست و چه نوشته ای به نظر تحلیل نکته سنجانه ای میاد. (از عبارت تحلیل درست استفاده نمی کنم)

نکته ی جالب تری که وجود داره اینه که

این روزا احساس می کنم کم کم می تونم تشخیص بدم کی در چه زمینه ی صاحب نظره و میشه رو حرفاش حساب کرد و از طرفی این آدم توو چه زمینه هایی اصلا نمیشه روش حساب کرد.

بزارید اول یک مثال هنری بزنم.

چند روز پیش داشتم مستند فی فی از خوشحالی زوزه میکشه رو میدیدم که بنظرم رسید چقدر بهمن محصص پرت و پلا میگه.

من مجسمه ساز یا نقاش نیستم و کمترین شناخت رو نسبت به این مدیوم ها دارم. ولی واقعا داشت درباره ی زندگی و دنیا مطالبی در حد بحث های درون تاکسی میگفت!

همین چند مطلب قبل بود که درباره ی یکی از یادداشت دکتر سریع القلم نوشتم و اینکه به نظرم به چه نکته ی دقیق و هوشمندانه ای اشاره کردن.

ولی اگر مجموعا بخوام حساب کنم،حجم بیشتر نوشته های ایشون رو یا بدیهی میدونم (انقدر بدیهی که ارزش نوشتن نداره) یا پرت و پلا و دچار کج فهمی.

دکتر محسن رنانی را هرچه قدر که در بحث های توسعه، خصوصا بحث سنت و مدرنیته و مختصات و اشتباهات حاکمیت امروز ایران صاحب نگاهی نکته سنج می بینم، در فهم برخی از مشکلات اقتصادی ایران دچار اشتباهاتی بزرگ می بینم.

دکتر ناصر فکوهی را هرچند یکی از معدود افراد دارای تخصص و پرتلاش در حوزه ی علوم انسانی میدانم، اما نمی توانم نادیده بگیریم که جز موارد معدودی حرف هایش همه بوی سوسیالیسم می دهد و کاملا دچار سوگیری است.

به این فهرست می توانم ده ها نام دیگر را اضافه کنم.

بنظر شما چه آدمی در چه زمینه ای صاحب نظره؟

---

پی نوشت: مشخصا من همه ی این حرفا رو با سنجه ی دانش اندک خودم می گم و ممکنه من در مورد تمام این افراد دچار اشتباه شده باشم.

 

از محمد معماریان تا محمد معماریان

این چند روزی که دیگه حسابی قرنطینه!‌ برمن مسلط شده  و کار کردن برام سخت شده ، به خوندن و شنیدن مطالب ترجمان می گذرونم و واقعا ، چقدرخوبن این تیم ترجمان و چقدر مقالات و کتاب های خوبی رو ترجمه می کنن.

یکی از مترجمان اصلی این تیم ، محمد معماریانه

می خواستم کمی سرچ کنم تا با این آدم بیشتر آشنا شم

 در اولین نتیجه ی سرچ ،‌این محمد معماریان رو پیدا کردم! (پیراهن آبی)

یک میلیون هم فالوور داره

کاری به این ندارم که به عقیده ی من  جایگاه این کجا و آن کجا

حتی به این هم کاری ندارم که از تعداد نظرات و تاریخ آخرین آپدیت ، معلومه همچین هم کسی به وبلاگ محمد معماریان مترجم سر نمی زنه و اون ور ، دوست عزیزمون یک میلیون فالوور داره و نکته ی جالبترش اینجاست که ویدیو هایی که میسازه برای من اصلا خنده دار نیست.

ولی داشتم فکر می کردم چقدر تمام این ویدیوهای به اصطلاح طنز الگوهای فیلمفارسی ها رو دارن بازتولید می کنن. به نوعی میشه گفت امروز که رسانه های رسمی ایران نه می خوان و نه می تونن فرهنگ پاپ جوانان شهری رو نشون بدن ، این ویدیو های طنز اینستاگرامی هستن که به بازنمایی تفکرات، رویاها و آرمان های این طبقه می پردازن و اصلا دلیل اقبال بهشون هم همین نکته است.

داشتم فکر می کردم که چقدر در دوران عجیبی هستیم که به اصطلاح هکرهایی مثل بهروز کمالیان (تامین کننده ی امنیت پیج اینستاگرامی محمد معماریان) ، تبدیل به شومن های کت و شلواری اینستاگرام شدن و تصاویری با بادیگارد و در لوکیشن ولنجک از خودشون منتشر می کنن.

تازه ، بعید می دونم محمد معماریان مترجم با این کتاب هایی که ترجمه کرده ، درآمدی حتی نصف درآمد محمد معماریان اینستاگرامر داشته باشه.

نمی دونم ، فقط می خواستم این اطلاعات که احتمالا به درد هیچ کس نمی خوره رو با شما هم به اشتراک بذارم که دیگه دارم از ادامه ی این شرایط کرونایی خل میشم!

پی نوشت: طبیعتا باید برای رفع هرگونه سو تفاهم تاکید کنم که این متن خدایی ناکرده قصد توهین یا حتی انتقاد نسبت به هیچ کدام از این عزیزان رو نداره و من به شخصه مخلص همه ی دوستان هستم.

خسته شده

انقدری این روزها درگیر اخبار بد و تنش زا هستیم (و این دوستمون هست) که دیگه وااااقعا نمی دونه چیکار کنه.

بهم می گفت :

من سال هاست اخبار (به معنای سنتی اش از تلویزیون و رادیوگرفته تا کانال تلگرام و ... )  رو دنبال نمی کنم و به این مساله افتخار هم می کنم. چه بسا ترجیح میدم با عقب افتادگانی که هنوز تصور می کنند با دانستن اخبار چیزی به خودشون اضافه می کنند ، کوچکترین رابطه ای نداشته باشم و حتی المقدور پس از دیدن این جلبک های متکلم ، آداب پاکسازی رو پیشه بگیرم تا بتونم جهالت این افراد رو از خودم دور کنم (مودبانه و در لفاف ترین شکل ممکن دارم تلاش میکنم بگم ، دلیل این ادبیات عجیبم اینه)

ولی خلاصه که باز میرم دانشگاه ، روو در و دیوار این دری وری ها رو می بینم ، گروه های تلگرامی رو چک میکنم ، پر از این خزعبلاته و حتی کافه هم که میرم یا کافه من درباره ی این دری وری ها به حرفم می گیره یا در خوشبینانه ترین حالت بغل دستی هام در کافه مشغول این دری وری ها هستن .

توو خونه موندن هم برای من ، عین افسردگی و جنونه .

بدتر از همه اینه که در تاکسی بدلیل رانندگی بسیار خوب عزیزان احساس امنیت جانی ندارم و در مترو ، اگر از فشار و بوی بد سالم بمونم ، باید باز این خزعبلات رو تحمل کنم.

واقعا دیگه نمی دونم باید سر به کدوم بیابونی بزارم

 

بنظرتون باید به این دوستم چی بگم و چه پیشنهادی بدم؟ اگربراتون کمک کننده است باید بگم این دوستمون یه مدته گفته هدفون نزاره و کمی بیشتر با دنیا در ارتباط باشه .